Persoonsgebonden bureaucratie

‘Kunt u dat nog even voor me op de mail zetten? Dan kan mijn collega ermee aan de slag’, zegt de dame van de SVB-klantenservice vriendelijk. Ik heb haar net uitgelegd dat ik de niet-betaalde factuur van de zorgverlener wel degelijk heb ingediend, en ook binnen de termijn. Toch is er niet betaald. ‘Foutje.’ Kan gebeuren. Een foutje maken is menselijk en bij de SVB werken veel mensen.

Kiezen voor een pgb

Het is het zoveelste foutje van het afgelopen jaar. Sinds ruim een jaar ben ik namelijk de budgethouder van het pgb van een familielid. Op de website van Per Saldo, de belangenvereniging van mensen met een pgb, staat: ‘Wanneer u besluit te kiezen voor een pgb, dan kiest u voor eigen regie, omdat u zelf wilt bepalen hoe, waar, wanneer en van wie u uw zorg wilt ontvangen.’

Wij hebben echter nooit ‘gekozen’ voor een pgb. Het was en is voor ons familielid de enige manier om de zorg te ontvangen die nodig is. De betrokken zorgverleners zijn niet gecontracteerd door de gemeente, dus is een pgb geen keuze maar een noodzaak. De regie kregen we er als cadeau bij. Als ‘regisseur’ hebben wij als enige het complete overzicht van alle zorgverleners die betrokken zijn bij de zorg voor ons familielid en zijn wij een spin in het administratieve web rondom de zorg geworden, een soort administratief doorgeefluik. We vullen formulieren in, stellen ondersteuningsplannen op en maken overeenkomsten met zorgverleners en we dienen alles in bij de instanties. We controleren facturen, maken kopieën en sturen ze door, we geven tariefaanpassingen van zorgverleners door en we vragen steeds om een bevestiging van het indienen, voor onze eigen (groeiende) administratie. En tussendoor corrigeren we foutjes. Foutjes die we zelf maken, of de zorgverlener, of de SVB. En zodra ergens een foutje wordt gemaakt, krijgt de zorgverlener niet betaald en krijgen wij aanmaningen te verwerken: nog meer administratie. Bij ons thuis spreken wij tegenwoordig dan ook eufemistisch over het pgb als persoonsgebonden bureaucratie. Het budget is weliswaar gebonden aan de persoon maar even zozeer gebonden aan een boel administratie.

Controleren en corrigeren

Tuurlijk wil ik het best ‘op de mail zetten’, maar al deze administratie – het verwerken van formulieren, opstellen van plannen en overeenkomsten, indienen van facturen, al het controleren en corrigeren – kost ons veel tijd en energie. Tijd en energie die wij eigenlijk niet hebben, aangezien wij zelf ook veel zorg verlenen aan ons familielid. Dus toen onze contactpersoon van de gemeente ons bij het afgeven van een nieuwe beschikking vroeg of wij dit in pgb of ZIN (zorg in natura) wilden – deze zorgverlener was wel gecontracteerd door de gemeente – hoefden wij niet lang na te denken. Al die persoonsgebonden bureaucratie kunnen wij missen als kiespijn!

Wilma van der Scheer

Disclaimer: n=1. De genoemde voorbeelden hebben betrekking op één specifieke situatie. Het is de ervaring van één gezin en is – naar wij hopen – niet representatief.

Deze blog verscheeen eerder bij Zorgvisie