Academische Leergang Zorg Management

TESTIMONIAL

“Naast de waardevolle ervaringsverhalen in de groep, heb ik ook de bedrijfsmatige kant van zorgorganisaties beter leren kennen.”

Marloes Berkelaar MSc.
Adviseur/projectleider strategie & samenwerking bij Vilans

“In de MHBA heb ik ook de bedrijfsmatige kant van zorgorganisaties beter leren kennen. Vakken als financieel management en procesoptimalisatie hebben mij daarbij geholpen, maar ook de ervaringsverhalen uit de groep waren van hele grote waarde. Naast luisteren naar andere perspectieven heb ik ook geleerd om naar mijn onderbuikgevoel te luisteren: een belangrijke vaardigheid als leider in de zorg.”

TESTIMONIAL

“Een ontzettend leerzaam traject, rijk aan boeiende onderwerpen en geleid door kerndocenten die experts zijn in hun vakgebied.”

drs. Annemarie Hagemeijer
Eigenaar Hagemeijer Advies

“Een ontzettend leerzaam traject, rijk aan boeiende onderwerpen en geleid door kerndocenten die experts zijn in hun vakgebied. De opleiding bood mij, via strategisch en financieel management tot kwaliteitsborging en innovatie in zorgprocessen, diep gaande en praktische inzichten. Dankzij de afwisselende onderwijsvormen (die de diversiteit van de zorgsector belichten) en de samenwerking met mijn fijne medestudenten, heb ik essentiële vaardigheden ontwikkeld. Die stellen mij in staat effectief bij te dragen aan de uitdagingen in de zorg.”

TESTIMONIAL

“De opbouw is sterk in inhoud maar ook in docenten. Het spreekt je aan op ontwikkeling van hoofd, hart en handen.”

Chantal Koopmans
Directeur Zorg bij GGNet

“Deze twee jaar MHBA gaf mij de meest intensieve, waardevolle, out of my comfortzone leerervaring van mijn hele leven. Op persoonlijk vlak en op mijn vakgebied heb ik een enorme groei doorgemaakt. De opbouw is sterk in inhoud maar ook in docenten. Het spreekt je aan op ontwikkeling van hoofd, hart en handen. De reis met zo’n krachtige groep maken is een cadeau.”

TESTIMONIAL

“Energie, dat gaven de interactieve sessies mij - de combinatie van theorie en praktijk. Het delen van ervaringen in een veilige omgeving bood mij een breder perspectief, en herkenning. Reflecteren en uitzoomen: wat heb ik gedaan en geleerd, hoe doe ik dat in de toekomst? Een waardevolle investering in jezelf, en voor je werkgever.”

Hayat Aharchi
Deelnemer 2024

Echte eye openers zijn voor mij de modules over strategie implementatie en die over financieel management. De eerste omdat ik ervaren heb hoe lastig het was om een nieuwe visie te implementeren op mijn afdeling. Een goed plan is de basis, maar gaat zich niet vanzelf implementeren. Hoe gaan we dit nu goed doen? In de module kwamen 8 succesfactoren aan bod, die mij verder hielpen door te kijken wat er allemaal nodig is om het wel voor elkaar te krijgen. Het financiële stuk helpt mij om bijvoorbeeld de cijfers in een jaarverslag beter te doorgronden, door te kijken naar het hele verhaal achter de cijfers.

Als beginnend leidinggevende had ik vaak de neiging om te denken dat het aan mij lag als ik iets nieuws als lastig ervaarde. De groep bracht mij een breder perspectief: ook andere organisaties en leidinggevenden – ongeacht hun ervaring -  liepen tegen soortgelijke onderwerpen op. We hadden echt een klik in de groep, iedereen is open en eerlijk en denkt met elkaar mee. Het is een investering in, en een cadeautje aan jezelf!

TESTIMONIAL

“Ik wil veranderen en innoveren en Imagine2 geeft me de tools om dat te kunnen doen.”

Esther Cornegé-Blokland Klinisch geriater bij het Jeroen Bosch Ziekenhuis
In de leerlijn van Imagine2 komen de termen verbeteren, veranderen en vernieuwen aan bod. Ik heb echt voor ogen dat ik meer wil dan verbeteren, ik wil veranderen en innoveren. Voor het ‘verbetertraject’, een project binnen je eigen ziekenhuis waar je in het programma aan werkt, heb ik dan ook gekozen voor het innoveren van ons STZ expertisecentrum geheugen. In de strategie van het Jeroen Bosch Ziekenhuis staat positieve gezondheid centraal. Daar past het expertisecentrum in. We zorgen bijvoorbeeld ook voor begeleidingsgroepen voor bijzondere vormen van dementie, zoals primair progressieve afasiepatiënten. Zodat ze een goede begeleiding in de thuissituatie krijgen, en ook een gespecialiseerde logopedist. Voor de professionals betekent het dat je elkaar onderwijst in het ziekenhuis en in de regio, en dat we wetenschappelijk onderzoek kunnen doen bij deze patiënten. Het expertisecentrum is een groot project, met veel stakeholders. Neurologie, psychiatrie, huisartsen en specialisten ouderenzorg zijn er onder meer bij betrokken. Een belangrijk voordeel van dit project binnen Imagine2 is dat het bestuur vanaf een vroeg stadium betrokken is. We werken veel samen met neurologie. In overleg met de medisch manager neurologie is het gelukt om het project ook daar meer op de kaart te krijgen. Ik wilde iets aanpakken waar ik energie van krijg, en dat krijg ik van dit project. Imagine2 geeft me de tools om het te kunnen doen. Zo ben ik voor dit project begonnen met een stakeholders analyse. Ik heb ze gevraagd: wat verwacht je van een expertisecentrum geheugen? Als iedereen heeft meegedacht en hun inbreng wordt meegenomen, dan wordt het project daar beter van. En het geeft meer betrokkenheid van de stakeholders. De kunst is niet meteen als een typische dokter in een oplossing te schieten en misschien de verkeerde afslag te nemen. Het is goed om uit de waan van alledag te gaan en te reflecteren, een helicopterview aan te nemen en te kijken: wat gebeurt hier eigenlijk? Op welk kruispunt staan we, welke mogelijkheden zijn er, heb ik alle betrokken mensen nog bij me, kan ik ze motiveren de geschikte kant op te gaan, en op welke manier dan? Als medisch manager was ik al langer overkoepelend bezig, Imagine2 geeft me de mogelijkheid om te reflecteren op mijn handelen en kennis op te doen over leiderschap. De interactie met de andere deelnemers is ook heel waardevol. Het is goed om met elkaar te kijken en te delen hoe ieders ziekenhuis is georganiseerd. Zo doe je goede ideeën op voor je eigen organisatie. Je deelt voorbeelden, ervaringen en frustraties, en dat heeft echt toegevoegde waarde. Mijn project gaat niet in een jaar af zijn, dat hoeft ook niet, het is gewoon ambitieus. We kunnen er jaren mee verder. De bedoeling is dat wij de structuur neerzetten en dat het blijft door innoveren. Ik vind het mooi om echt te bouwen aan iets waar het ziekenhuis jarenlang profijt van heeft. En vooral dat de patiënten er hun voordeel mee doen.

TESTIMONIAL

“Imagine2 geeft me de mogelijkheid en de tijd om mezelf een kritische spiegel voor te houden, iets waar je in de waan van de dag geen tijd voor neemt.”

dr. Jennifer Schreinemakers
Oncologisch chirurg Amphia

Wat maakt Imagine2 voor jou waardevol?
In het programma leerde ik wat een clinical leader is, over hoe veranderprocessen werken en waarom projecten slagen of falen. Veel deed ik tot nu toe op mijn gevoel, maar nu ken ik ook de theorie erachter. Daarnaast geeft Imagine2 me de mogelijkheid en de tijd om te reflecteren op mijn eigen functioneren. Jezelf een kritische spiegel voorhouden is iets waar je in de waan van de dag geen tijd voor neemt. Ook krijgt de relatie tussen de specialisten en het bestuur meer diepgang, doordat de bestuurders betrokken zijn bij het programma. Het verbetertraject wordt daardoor serieuzer genomen en het is ook leuk om te horen van het bestuur dat zij geïnspireerd zijn geraakt om zich in te zetten voor duurzaamheid.

Je verbetertraject richt zich op het verduurzamen van Amphia. Waarom dat onderwerp?
Duurzaamheid heeft in de zorg veel te lang weinig aandacht gehad, terwijl de impact van de zorg op het milieu heel groot is. Ziekenhuizen zijn grote werkgevers met veel woon-werkverkeer. In de OK’s leiden doorgeslagen hygiëneregels tot veel verkwisting en verspilling. We gebruiken zo veel disposables, zoals OK-jassen en instrumenten. Als het ziekenhuis instrumenten en kleding steriliseert en het woon-werkverkeer groener maakt, kunnen we echt verschil maken. Op korte termijn scheelt dat bijvoorbeeld fijnstof, en op de langere termijn is het ook beter voor het welzijn van mensen in lage-inkomenslanden. En het scheelt ook geld, dat laat het groene inkoopbeleid van andere ziekenhuizen zien.

Hoe draagt wat je leerde in Imagine2 bij aan dit traject?
Ik heb al eerder initiatieven gestart in het ziekenhuis. Dan was iedereen helemaal voor en vond het een goed idee, maar als het op de uitvoering aankwam, moest ik het zelf doen. Daar heb ik eigenlijk helemaal geen tijd voor. Waar Imagine2 me bij geholpen heeft, is om in te zien dat ik een setting moet creëren waarin het project gaat leven, zodat ook anderen het gaan oppakken. Een project dat niet alleen is gericht op een klein praktisch uitvoerbaar onderdeel, en niet persoonsafhankelijk is, is veel duurzamer en kan echte verandering teweegbrengen. Het hoogste bestuurlijke niveau van het ziekenhuis meekrijgen in mijn duurzaamheidsambities, was dan ook mijn eerste doel, en dat is gelukt. Via hen is duurzaamheid ook verankerd in de jaarplannen van de managers van het OK-complex, van de teamleiders van verpleegunits en andere afdelingen. Zo worden er steeds meer mensen betrokken bij het verduurzamen van de organisatie. Daardoor heeft het project een veel grotere kans van slagen.

Wat leer je van de gesprekken met je mentor?
Ze heeft me geholpen met het inzicht dat verbetertrajecten tijd kosten, dat je andere mensen de ruimte moet geven om mee te kunnen veranderen. Ik heb een mentor gekozen met ruime ervaring als specialist en als zorgbestuurder, iemand die in rvt’s zit. Ze heeft goede mensenkennis en is eerlijk. Ze zegt dat ze ook van mij leert. Dat had ik niet verwacht, maar ik snap wat ze bedoelt: samen nadenken over je ontwikkeling, dat is goed voor je als mens.

TESTIMONIAL

“Een specialist leert in de dagelijkse praktijk niet vanzelf over verandermanagement, procesmanagement en leiderschap. In het Imagine2 programma zoomde ik uit, ik leerde op een nieuwe manier naar de organisatie kijken.”

Erik van Gorsel
Psychiater OLVG

‘Als je een specialist bent met een verbeterplan dan zou ik je dit programma zeker aanraden, want je leert in de dagelijkse praktijk niet vanzelf over verandermanagement, procesmanagement en leiderschap. Ik heb tijdens Imagine2 veel gehad aan de andere deelnemers, de sprekers, de opdrachten en het mentorschap. Het sparren met collega’s, ook van andere ziekenhuizen, geeft veel inspiratie. Je zoomt uit, doet frisse ideeën op.

Toetsen en bijsturen
‘Het Imagine2 programma heeft me geleerd dat je grote projecten moet opknippen in kleine doelen. Stapjes zetten die je steeds kan toetsen en bijsturen. Het verbetertraject waar ik tijdens dit programma aan werk, bestaat nu uit allemaal kleine trajecten met het grote doel voor ogen: de kwaliteit van leven van HIV-patiënten te verbeteren.

‘In het kort komt mijn verbetertraject neer op het ontwikkelen van een systematische screening van HIV-patiënten op psychische klachten. Deze patiënten hebben een hoger risico op bijvoorbeeld depressie en angst. Ze vragen niet altijd zelf hulp bij deze klachten, maar ze kunnen invloed hebben op de behandeling, bijvoorbeeld op de medicatie-inname. Daarom wil je er op tijd bij zijn. We willen meer integrale zorg bieden, patiëntgericht, voor deze hoogrisicogroep. Als we ze systematisch screenen, dan kunnen we ze een passend behandelaanbod doen, in overleg met de verpleegkundigen en internist. Dat kan een gesprek zijn, of een traject op de poli. De juiste zorg op het juiste moment, op de juiste plek. Omdat je gezamenlijk gaat behandelen, moet je ook samenwerken, de poli’s ontschotten. Dat is een andere manier van denken. Dat lukt niet zomaar.

Betrokken bestuurders
‘Imagine2 draagt bij aan hoe ik dit plan aanpak en uitvoer. De krachtenveldanalyse die ik maakte, gaf me inzicht in de partijen en invloed en belangen die spelen in het ziekenhuis. Ik zoomde uit, leerde op een nieuwe manier naar de organisatie kijken. En daarna kwam natuurlijk de vraag: hoe ga ik nu verder? Wat betekent dit wat ik nu leer en zie en wat ga ik daarmee doen? Je past de nieuwe kennis direct toe.

‘Dat de bestuurders actief betrokken zijn en zich committeren is goud waard. Mijn verbetertraject blijft hierdoor niet algemeen en vrijblijvend, maar wordt heel concreet. Het helpt ook bij het vinden van draagvlak. Want de bestuurders zitten erbij en denken mee.’

TESTIMONIAL

“Het is heel interessant om in elkaars keuken te kijken, om te zien hoe ziekenhuisorganisaties van elkaar verschillen.”

Kees Brinkman
Internist-infectioloog OLVG

‘Ik heb in het verleden al veel projecten gedaan. Ook dingen waarvan ik nu denk: dat had beter gekund. Het Imagine2 programma geeft me veel nieuwe ideeën over hoe je projecten goed aanpakt. Laatst hadden we bijvoorbeeld een sessie over hoe een sterrenrestaurant omgaat met verandermanagement. Wij proberen ook een driesterren ziekenhuis te zijn, en het is mooi om te horen hoe een sterrenrestaurant theorie over verandermanagement heel goed toepast. Het is altijd goed om te veranderen, zo houd je de energie in je organisatie. Veranderingen brengen altijd een beetje weerstand met zich mee, maar er is geen beweging zonder weerstand.

Verbetertraject
‘Mijn verbetertraject gaat over stigmatisering van HIV-patiënten binnen het ziekenhuis. Ik wil onderzoeken hoe groot het probleem is, hoe patiënten en medewerkers dit ervaren en wat er nodig is om een attitudeverandering teweeg te brengen. Een attitudeverandering is een breed en moeilijk onderwerp. Je hebt dan de neiging om te denken: grote stappen zetten, dan ben ik snel thuis. Dat is ook wel eigen aan dokters, die willen dingen liefst zo snel mogelijk oppakken en dóen. Maar plompverloren hierin stappen heeft waarschijnlijk weinig kans op succes. Het Imagine programma leert mij dat tien kleine stapjes maken meer succes geeft dan een grote. Ik leer geduld te hebben, me goed voor te bereiden, en goed te plannen. Juist bij een project als dit moet ik strategisch te werk gaan en goed bedenken met wie ik waarover in gesprek ga.

Mentor
‘Tijdens het programma worden we ook gestimuleerd een mentor te zoeken. Iemand van buiten de zorgsector, die met je mee kan denken. Die je kan wijzen op stappen waar je zelf niet aan denkt. Ik vind het concept van een mentor heel inspirerend. Ik heb iemand gevonden die kritisch naar mij kan zijn. Het is iemand waarvoor ik ontzag heb en die ik respecteer, dus als die mij zegt: dit moet anders, dan neem ik dat zeer serieus.

In elkaars keuken kijken
‘Het is inspirerend om met een groep collega’s te sparren over het oppakken van projecten. Ik vind het daarbij ook heel interessant om in elkaars keuken te kijken. Dat geeft inzicht in hoe de lijnen lopen in jouw organisatie en wat de verschillen zijn met andere ziekenhuizen.
‘Wat ik waardevol vind aan het programma is dat bestuurders erbij worden betrokken. Je wil dat je project in huis gedragen wordt, dat er geld voor beschikbaar is. Dan is het belangrijk dat de raad van bestuur er actief bij betrokken is. Bovendien is het voor mij nuttig om te zien hoe veranderingen op bestuurlijk niveau worden aangepakt.’

TESTIMONIAL

“Als arts ben je vooral bezig met troubleshooten. Ik wil ook graag anticiperen, een visie ontwikkelen en een leidende rol in processen nemen. Niet alleen lopende zaken oplossen. Daarom begon ik aan het Imagine2 programma.”

Pieter Honkoop
Deelnemer Imagine2

Pieter Honkoop, MDL-arts bij het Albert Schweitzer ziekenhuis in Dordrecht, is deelnemer sinds september 2016. Hij is blij met het programma tot nu toe: ‘Het biedt me persoonlijke ontwikkeling met een praktisch handvat. Want wat ik leer, pas ik direct toe in de praktijk.’

Verbeterdoel
Het Imagine2 programma is opgebouwd uit verschillende onderdelen. Ten eerste is er een clinical leadership-programma dat de deelnemers in staat stelt een voortrekkersrol te vervullen bij het verbeteren van de zorg. Het onderdeel bestuurlijk programma betrekt de Raden van Bestuur en besturen van de medische staf. Het derde onderdeel, het verbeterprogramma, draait om een concreet verbeterdoel binnen de zorg. En juist die combinatie vond Honkoop aantrekkelijk: ‘Voor het verbetertraject kozen we in overleg met de Raad van Bestuur voor het onderwerp dure geneesmiddelen. Dat is problematiek die nu speelt in het ziekenhuis, en omdat de RvB achter dit verbetertraject staat, weten we dat er iets gebeurt met het werk wat we nu doen. Al zijn de bestuurders tot nu toe nog niet bij het verbetertraject zelf betrokken.’ Dat zal in orde komen in de tweede helft van het programma, waarin sessies met het bestuur zijn gepland.

De samenwerking zoeken
Dure geneesmiddelen: ze drukken op het budget van het ziekenhuis, maar een duidelijke visie op de keuze voor bepaalde middelen, was er bij het Albert Schweitzer ziekenhuis nog niet. Met de collega’s die ook deelnemen aan Imagine2, wil Honkoop hier verandering in brengen. ‘Wij willen een flowchart maken die kan helpen bij de keuze om een duur geneesmiddel voor te schrijven. Waar moet je aan voldoen, wie geeft er akkoord en welke geneesmiddelen komen in aanmerking? Het interessante is dat we gaandeweg het ziekenhuis beter leren kennen. Ik kom in contact met gremia waar een arts normaal gesproken niet zo veel mee te maken heeft. Zo blijken er collega’s die met dit vraagstuk al bezig zijn. Die mensen willen we dus meenemen in ons verbeterprogramma. Binnenkort hebben we bijvoorbeeld ook een afspraak met een zorgverzekeraar. We willen natuurlijk wel dat onze plannen aansluiten bij hun ideeën. In de gaten hebben wie de spelers zijn, niemand passeren en weten hoe je kunt samenwerken met verschillende persoonlijkheden, dat zijn belangrijke dingen die het programma me meegeeft. Het zijn voorwaarden om het verbeterprogramma duurzaam te laten slagen.’

Waardevol
Een van de grootste uitdagingen is het vinden van tijd voor het programma in de drukke agenda van een specialist. Honkoop: ‘Voor je het weet verzand je weer in de dagelijkse beslommeringen. Maar ik maak graag tijd; ik vind het programma heel inspirerend. Ik leer veel over leiderschapskwaliteiten en mijn eigen ontplooiing daarin. Ik ondervind hoe een project aan te pakken, er een leidende rol in te nemen en te zorgen dat het slaagt. Daar ga ik ook in de toekomst nog veel baat bij hebben.’

TESTIMONIAL

“Ik heb in dit programma ervaren dat ik soms naar voren moet bewegen, en soms een pas op de plaats moet maken, om de ander in beweging te krijgen. Dat pas ik nu toe in mijn werk.”

Pieter Kees de Groot
Gynaecoloog bij Spaarne Gasthuis

Ervaringen van deelnemer Pieter-Kees de Groot

Return on investment
‘Het Imagine2 programma loopt nu een half jaar en ik merk al dat ik veel heb geleerd. In mijn rol als voorzitter van een verloskundig samenwerkingsverband kreeg ik de behoefte om bestuurlijke achtergronden beter te begrijpen. Als voorzitter probeer je al die verschillende partijen, verloskundigen, kraamzorginstanties, gynaecologen en het ziekenhuis, bij elkaar te krijgen. Daar kon ik wel handvatten bij gebruiken.’

Toepassen in de praktijk
‘Soms moet je een groep mee zien te krijgen in een koers, of je moet onderhandelen als je zoekt naar een oplossing. Ik leer nu hoe ik dat op verschillende manieren kan aanvliegen. Een verhelderende les was de boksles die we kregen. Ik ervaarde toen dat ik soms naar voren moet bewegen, en soms een pas op de plaats moet maken, om de ander in beweging te krijgen. Dat pas ik nu toe in mijn werk. We zijn bezig met de implementatie van een digitaal zorgpad voor patiënten. Ik wil heel graag dat die applicatie van de grond komt en heb de neiging om de kar te gaan trekken. Maar door me op gezette tijden juist even op de achtergrond te houden, zie ik dat anderen in beweging komen en zaken oppakken.’

Persoonlijke ontwikkeling
‘In dit programma leer ik over mijn persoonlijkheid: ik ben soms een jonge hond, die enthousiast achter alle nieuwe ideeën aan rent. Ik leer nu dat als ik even afwacht, ik ruimte laat voor anderen om samen met mij op te trekken. Ik ben niet altijd de aangewezen persoon om een probleem op te lossen. Samen in beweging komen is dan waardevoller. Ik heb ook veel aan de gesprekken met mijn mentor. Zij staat dichtbij, kent mijn werkomgeving en kan me spiegelen in mijn plannen. Mentorsystemen voor AIO’s hebben we al langer. Maar op dit niveau is het nieuw voor mij. Die mentor, die houd ik er voorlopig wel in.’

Betrokken bestuurders
‘Doordat de bestuurders zijn betrokken bij het programma, zijn ze nog beter op de hoogte van de kwaliteitsprojecten waar we in dit programma mee bezig zijn. Ik en mijn collega’s die ook aan Imagine2 deelnemen, leren ook beter de onderhandeling met hen aangaan. Het is belangrijk dat bestuurders betrokken zijn. Want als een dokter bestuurlijke dingen doet, dan moet daar tijd en geld voor gereserveerd zijn, het moet gefaciliteerd worden, zodat je je op die taken kunt focussen.’